Jakiś czas temu opublikowaliśmy artykuł na temat dysplazji stawów u psów, wskazując ogólne informacje na temat tego schorzenia. Dzisiaj chcielibyśmy poruszyć temat odseparowanego wyrostka dodatkowego od kości łokciowej, a więc – UAP (z j.angielskiego Ununited Anconeal Process). To właśnie to schorzenie zostało opisane w latach 60-tych ubiegłego wieku jako dysplazja łokciowa.
UAP – co to jest
UAP to odseparowanie wyrostka dodatkowego kości łokciowej, w wyniku czego dochodzi do niespasowania elementów stawu łokciowego. Dodatkowo wolne elementy mogą powodować bolesne tarcia lub stany zapalne. W wyniku tego typu dysplazji zwierzę czyje ból, dyskomfort, ogranicza ruch i zabawę. Choroba postępuje powoli.
UAP – co to jest
Diagnostyka dysplazji łokciowej
Operacja czy usztywnienie
Czas się liczy
Diagnostyka dysplazji po pełnej dojrzałości
Rehabilitacja wspomaga terapię
UAP dotyka najczęściej rosnące psy ras dużych. Wyrostek dodatkowy kości łokciowej w wieku szczenięcym jest u nich osobnym elementem, który powinien zrosnąć się z kością łokciową w 4-5 miesiącu życia. Niekiedy jednak dochodzi do tego, że wyrostek patologicznie pozostaje odseparowanym elementem.
Diagnostyka dysplazji łokciowej
W przypadku podjęcia decyzji o dalszym leczeniu istotna będzie diagnostyka. Lekarz weterynarii wykonuje badanie kliniczne, w tym ortopedyczne i ocenia m.in. ruchomość stawu i reakcje bólowe zwierzęcia. To, że opiekun nie dostrzeże podczas codziennych czynności kulawizny, nie oznacza niestety, że wszystko jest w porządku. Na ogół jednak całkowicie oderwany wyrostek dodatkowy powoduje ogromny ból i z czasem uniemożliwia sprawne korzystanie z kończyny.
Jednak ostateczna diagnoza możliwa jest dopiero po badaniu RTG. Zdjęcie rentgenowskie wykonuje się w kilku projekcjach: dorso-ventralną, lateralną i zdjęcie boczne we fleksji (zgięcie stawu). Lekarz weterynarii na ogół może na takich zdjęciach sprawdzić, czy wspomniany wyżej wyrostek jest całkowicie odseparowany od kości. Jeżeli jednak jest on zbyt zbliżony do niej, do określenia pozycji wyrostka będzie potrzebna dodatkowo tomografia komputerowa.
Operacja czy usztywnienie
Od powyżej wskazanej diagnostyki zależeć będzie dalsze postępowanie. Operacja na ogół wskazywana jest jako pożądane rozwiązanie, jednak niekiedy można stosować unieruchomienie stawu. Takie sytuacje dotyczą tylko młodych psów, u których powyżej wskazany wyrostek nie jest całkowicie oddzielony i nie jest zmieniony chorobowo. Niestety podkreślić należy, że taka terapia nie daje pewności, co do efektu leczenia.
Operacja w przypadku UAP to sposób na zapobieganie postępującym zwyrodnieniom stawów. Możliwości zastosowania wybranych technik zależą od stanu pacjenta. Jeżeli wyrostek dodatkowy kości łokciowej ma zachowany kształt możliwe jest przytwierdzenie go do kości za pomocą specjalnych śrub. W przypadku wyrostka, który już uległ deformacji, jedynym wyjściem jest całkowite usunięcie.
Czas się liczy
Opiekunowie psów powinni pamiętać, że nie zawsze powrót do pełnej sprawności w przypadku dysplazji jest możliwy. Jednakże leczenie i odpowiednia rehabilitacja pozwolą czworonogowi cieszyć się życiem. Optymalny moment na zabieg za każdym razem wskazuje lekarz weterynarii. Należy bowiem pamiętać, że oderwany odłamek może przemieszczać się w stawie, powodować stan zapalny i przede wszystkim z czasem ulegać deformacji. Zbyt długie zwlekanie z operacją wbrew sugestiom lekarza weterynarii może powodować dodatkowe problemy.
Diagnostyka dysplazji po pełnej dojrzałości
Niekiedy opiekunowie obawiają się, że lekarz weterynarii zbyt szybko oczekuje od nich decyzji o operacji. Błędnie sugerują się wytycznymi, w których dysplazję wyklucza się po osiągnięciu dojrzałości przez psa.
Podkreślić należy, że niekiedy stosunkowo późno wychodzi na jaw, że pies jest chory. Stąd w wytycznych stwierdzono, że za wolnego od dysplazji uznaje się psa, u którego badanie na dysplazję po osiągnięciu dojrzałości fizycznej nie wykazuje tej choroby. Nie oznacza to oczywiście, że dysplazji nie można zdiagnozować i operować wcześniej.
Stąd lekarz weterynarii wskazując operację jako najlepszą drogę terapeutyczną, bierze pod uwagę wszystkie okoliczności.
Rehabilitacja wspomaga terapię
Fizjoterapia i rehabilitacja pooperacyjna to świetny sposób na wspomaganie terapii w przypadku UAP. Nie można jednak liczyć na to, że sama fizjoterapia wyleczy ten typ dysplazji. Tylko stosowanie się do zaleceń lekarza weterynarii pozwoli uchronić pupila przed pogłębiającymi się zwyrodnieniami.
Odpowiednie ćwiczenia, fizykoterapia czy masaże pozwolą natomiast na szybszy powrót do sprawności. Umożliwią także minimalizowanie długotrwałych skutków choroby, ponieważ nawet operacja może nie przywrócić pełnej sprawności czworonogowi.
Zoofizjoterapeuta będzie dążyć do tego, aby maksymalnie jak to możliwe przywrócić pupilowi sprawność. Zadba także o to, aby pies po leczeniu mógł cieszyć się pełnią swojego życia, nawet jeżeli nie będzie w pełni sprawny fizycznie.