Powszechnie zwykło się uważać, że kleszcze pojawiają się dopiero wiosną. Nic bardziej mylnego. Atakują one swoje ofiary, gdy temperatura na zewnątrz podnosi się do około 10 stopni. Aktywność rozpoczynają niekiedy już pod koniec lutego, gdy jest ciepło – nawet w styczniu, a ostatnie pasożyty można znaleźć w ciele czworonoga lub człowieka pod koniec jesieni. Z tego powodu należy dbać o profilaktykę, aby zabezpieczyć siebie i swojego pupila przed chorobami przenoszonymi przez te pasożyty.
W zasadzie kleszcze mogą zaatakować człowieka i zwierzę wszędzie tam, gdzie znajduje się trawa. Bytują one na roślinach, najczęściej nie wyżej niż na metr od ziemi i gdy tylko poczują zapach ofiary, przyczepiają się do włosów i ciała. Stąd też osoby, które wchodzą na trawę powinny zadbać o odpowiedni strój, najlepiej pełne buty i długie spodnie. Po powrocie do domu natomiast należy sprawdzić dokładnie ciało i ubrania. Mogą na nich bowiem przebywać kleszcze. To samo dotyczy pupilka. Należy dokładnie sprawdzić całe jego ciało, co najłatwiej zrobić głaszcząc psa. Szybkie wyjęcie wpitego w skórę pasożyta pozwoli zminimalizować ryzyko zarażenia.
Jak wyjąć kleszcza
Jeżeli podczas rutynowego sprawdzania opiekun znajdzie wbitego w skórę psa kleszcza, należy go niezwłocznie wyjąć. Najlepiej zrobić to za pomocą pęsety lub specjalnie przygotowanych narzędzi do wyjmowania kleszczy, które są dostępne w aptekach (w kształcie pęsety lub z tzw. lassem). Często w instrukcjach można znaleźć informację, że kleszcz powinien być wykręcony. Oczywiście samo wyjmowanie kleszcza przebiega z lekkim ruchem obrotowym, jednak nie można zbyt mocno przekręcać go, aby nie oderwać odwłoku od reszty ciała. Jeżeli jednak już się to stanie, najlepiej skonsultować się z weterynarzem.
Ważne jest też unikanie naciskania kleszcza, które mogłoby spowodować zgniecenie i wprowadzanie treści na powrót pod skórę psa. Przypominamy również, że kleszczy nie wolno smarować tłuszczem czy masłem.
Profilaktyka
Na rynku dostępne są preparaty ochronne przeznaczone zarówno dla psów, jak i ludzi. W przypadku pupila można korzystać z obroży oraz specjalnych płynów spot-on. To co jest ważne w kontekście ochrony czworonoga, to dokładne czytanie instrukcji. Podanie zbyt dużej ilości płynu lub zbyt małej, a także niewłaściwa aplikacja mogą przyczynić się do złego samopoczucia zwierzęcia lub braku skuteczności. Natomiast większość obroży po otwarciu z opakowania należy rozciągnąć, a dopiero następnie nałożyć na szyję psa, pamiętając o tym, aby przylegała ona do ciała bez sprawiania dyskomfortu. Opiekunowie czworonogów mogą także skorzystać z tabletek dla psów do użytku wewnętrznego. Powyższe rozwiązania najczęściej działają też przeciwpchelnie. Jeżeli natomiast niemożliwe jest zastosowanie wspomnianych rozwiązań, pozostaje odstraszacz ultradźwiękowy blokujący narząd Hallera u kleszczy wykorzystywany do namierzania żywiciela.
Nie bez znaczenia jest również substancja czynna zawarta w preparacie. Na część z nich zwierzę może reagować alergią lub nietolerancją. Ponadto, preparaty z permetryną nie są przeznaczone dla kotów, gdyż powodują u nich zatrucie. Posiadając w jednym domu psa i kota, należy zdecydować się na inny preparat zabezpieczający. Jeżeli wypróbowany produkt okazuje się być dobry, a zwierzę nie odczuwa efektów niepożądanych, warto się trzymać sprawdzonych rozwiązań, chyba że weterynarz zaleci inne.
Rodziny, które posiadają dzieci powinny pamiętać o bezpieczeństwie swoich pociech. Chociaż stężenie substancji ochronnych nie stanowi zagrożenia dla czworonoga i ludzi, to pies, który jest nimi chroniony, nie powinien spać z dziećmi w łóżku.
Choroby odkleszczowe u psa
Najczęściej omawianym tematem przy okazji kleszczy jest możliwość zarażenia chorobami odkleszczowymi. Niestety pasożyty te przenoszą bardzo groźne schorzenia, które prowadzą do szeregu problemów zdrowotnych. Wśród nich można wymienić:
- babeszjozę;
- boleriozę;
- erlichiozę;
- anaplazmozę;
- bartonelozę;
- europejskie odkleszczowe zapalenie mózgu;
- dirofilariozę;
- mykoplasmę.
Babeszjoza to choroba, która jest szczególnie niebezpieczna dla psa. Objawy pojawiają się od tygodnia do trzech po ukąszeniu i obejmują wysoką gorączkę, senność, wymioty, brak łaknienia, żółtaczkę. Niekiedy opiekunowie mogą zaobserwować czerwone zabarwienie moczu. Choroba może także przebiegać z krwotokami. Niestety nie ma na rynku szczepionki, która zabezpieczałaby przed chorobą. Dostępne preparaty zmniejszają jedynie objawy babeszjozy.
Uwaga na kleszcze!
W przypadku kleszczy opiekunowie powinni pamiętać, że najlepsza jest profilaktyka. W jej zakres wchodzi stosowanie odpowiednich preparatów zabezpieczających i regularne kontrolowanie czworonoga. Jeżeli kleszcz zostanie szybko wyjęty, zmniejszona zostanie szansa na zakażenie.
Uczulamy również i podkreślamy znaczenie doboru odpowiedniej substancji. Dotyczy to głownie osób i zwierząt uczulonych lub z nietolerancją oraz kotów. Te ostatnie nie mogą mieć kontaktu z permetryną.
Ta sama zasada dotyczy także ludzi. Ważne jest to, aby unikać możliwość dostania się kleszcza na ciało. W tym celu można stosować preparaty ochronne, a także zadbać o odzież zasłaniającą skórę. Po powrocie do domu należy dokładnie sprawdzić, czy nie przynieśliśmy kleszczy na sobie ze spaceru.